Iş Kılış Fiili Hangi Konu ?

Emirhan

New member
Kılış Cümlesi Nedir?

Kılış cümlesi, Türkçede bir anlam ya da niyetin ifade edilmesinde kullanılan dil bilgisel bir yapıdır. Bu cümle türü, dilin kurallarına uygun olarak doğru bir şekilde kullanılmadığında ya da yanlış anlaşıldığında anlam karmaşası yaratabilir. Kılış cümlesi, temelde bir olayı ya da durumu gerçekleşmesi için bir koşula bağlar ve bu koşul gerçekleşmediği sürece sonucun elde edilmesi mümkün değildir. Kılış cümlesinin ana özelliği, olasılık veya ihtimalleri ifade etmesidir. "Eğer... ise..." yapısı kılış cümlesinin en belirgin özelliğidir.

Kılış cümlesi, bağlaçlarla bağlanan cümlelerden oluşur ve sıklıkla gerçek olmayan, ihtimalli ya da istenmeyen durumları anlatmak için kullanılır. Bu cümle yapısının dildeki kullanımı, belirli bir şartın gerçekleşmesine bağlı olarak diğer bir sonucun olmasını ifade eder.

Kılış Cümlesinin Yapısı ve Kullanımı

Kılış cümlesinin yapısında genellikle iki bölüm bulunur: koşul cümlesi ve sonuç cümlesi. Koşul cümlesi, genellikle "eğer" bağlacıyla başlar ve bir şartı ifade eder. Sonuç cümlesi ise bu koşulun gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak durumu açıklar. Kılış cümlesinde bu iki bölüm birbirini takip eder ve koşul gerçekleşmediği sürece sonuç da gerçekleşmez. Örnekler üzerinden açıklamak, kılış cümlesinin anlaşılmasını kolaylaştırabilir:

- Eğer yağmur yağarsa, parka gitmem.

- Eğer sınavı geçersem, tatile çıkacağım.

Bu örneklerde, "eğer yağmur yağarsa" ve "eğer sınavı geçersem" kısımları koşul cümlesi olup, sonuç cümlesi de "parka gitmem" ve "tatile çıkacağım" şeklindedir.

Kılış cümlesinin başka bir özelliği de zaman dilimidir. Koşulun gerçekleşip gerçekleşmemesi, çoğu zaman gelecekteki bir olaya işaret eder. Ancak, kılış cümlesi bazen geçmişte gerçekleşmemiş bir olayın olasılığını da ifade edebilir.

Kılış Cümlesi ve Şart Cümlesi Arasındaki Farklar

Kılış cümlesi ile şart cümlesi arasında bazı benzerlikler bulunmakla birlikte, bu iki cümle türü arasında bazı önemli farklar da vardır. Kılış cümlesi, genellikle gerçekleşmesi mümkün olmayan ya da gerçekleşme ihtimali düşük olan durumları ifade etmek için kullanılır. Şart cümlesi ise daha çok koşul ve sonuç ilişkisini anlatan, fakat her iki tarafın da mantıklı bir şekilde gerçekleşebileceği durumlardır.

Şart cümlesinin örneği:

- Eğer çok çalışırsan, başarıyı yakalayabilirsin.

Bu cümlede, koşulun gerçekleşmesi durumunda sonuç kesin olarak meydana gelecektir. Kılış cümlesi ise daha olasılıksaldır. Örnek:

- Eğer çok çalışsaydım, başarıyı yakalayabilirdim.

Burada ise geçmişe dair bir pişmanlık ya da gerçekleşmemiş bir olasılık söz konusudur.

Kılış Cümlesinin Zaman Kipleri ve Kullanımı

Kılış cümlesi, farklı zaman kiplerinde de kullanılabilir. Türkçede kılış cümlesi için geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman kiplerinde kullanılan farklı yapılar bulunur. Bu durum, kılış cümlesinin anlamını etkileyebilir.

1. Geçmiş Zaman Kılışı:

Geçmişteki bir durumu ya da olayı ifade etmek için kullanılır. Bu tür cümlelerde "ki" ekinin yerine "-saydım/-seydim" yapıları kullanılır.

- Eğer sabah erken kalksaydım, kahvaltı yapabilirdim.

2. Şimdiki Zaman Kılışı:

Şu an için geçerli olan bir durumu anlatan kılış cümlesi, genellikle "-se/-sa" ekini alır.

- Eğer daha fazla çalışsam, ödül kazanırım.

3. Gelecek Zaman Kılışı:

Gelecekte olabilecek bir durumu ifade eder. Bu durumda "-sa/-se" ekleri yine kullanılır, fakat koşulun gerçekleşme ihtimali yüksek olmalıdır.

- Eğer bu akşam erken yatarsan, sabah daha dinç uyanırsın.

Kılış Cümlesi Nerelerde Kullanılır?

Kılış cümlesi, hem günlük konuşmalarda hem de yazılı dilde yaygın olarak kullanılır. Özellikle dilde olasılıkları ifade etmek için kullanılan bu cümle yapısı, daha çok kişisel düşünceler, hayaller, pişmanlıklar, olasılıklar ve ihtimaller hakkında konuşurken tercih edilir.

1. İhtimalleri ve Olasılıkları İfade Etmek:

Kılış cümlesi, bir şeyin olma olasılığını anlatmak için kullanılır. Bu nedenle, gelecekte olabilecek durumlar hakkında yapılan tahminler de kılış cümlesiyle ifade edilir.

- Eğer hava güzel olursa, dışarıda yürüyüşe çıkarım.

2. Pişmanlık ve Keşkeler:

Kılış cümlesi, geçmişte yapılmış hatalar ve keşke yapılmamış hareketler için de kullanılabilir.

- Eğer daha dikkatli olsaydım, bu hatayı yapmazdım.

3. Hayaller ve İstekler:

Hayal kurarken ya da gelecekte olmasını istediğiniz durumları anlatırken kılış cümlesi sıklıkla kullanılır.

- Eğer dünyayı gezebilseydim, yeni kültürler keşfederdim.

4. Koşullar ve Şartlar:

Kılış cümlesi, belirli bir koşulun gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak bir sonucu ifade etmek için de kullanılır.

- Eğer bu projeyi tamamlarsam, yöneticim bana ödül verecek.

Kılış Cümlesi ile İlgili Yaygın Sorular ve Yanıtlar

1. Kılış Cümlesi Hangi Zamanlarda Kullanılır?

Kılış cümlesi, geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanlarda kullanılabilir. Her zaman için belirli bir koşul ve sonucun ilişkisini anlatan yapıdır. Geçmişteki olasılıkları anlatırken "geçmiş zaman kılışı", şimdiki zaman için "şimdiki zaman kılışı", gelecekteki olasılıkları anlatırken ise "gelecek zaman kılışı" kullanılır.

2. Kılış Cümlesi ve Koşul Cümlesi Aynı Mıdır?

Hayır, kılış cümlesi ve koşul cümlesi arasında bazı farklar vardır. Koşul cümlesi daha çok gerçek olabilecek durumlar için kullanılırken, kılış cümlesi genellikle gerçekleşmesi zor ya da imkansız durumları ifade etmek için kullanılır.

3. Kılış Cümlesi Nasıl Kurulur?

Kılış cümlesi kurarken, cümlede bir koşul ve bu koşulun sonucu bulunur. Koşul "eğer" bağlacıyla başlar ve sonucu ise bu koşulun gerçekleşmesi durumunda ifade edilir.

Sonuç olarak, kılış cümlesi, dildeki önemli yapılarından biridir ve genellikle olasılıkları, şartları, hayalleri, pişmanlıkları ve geleceğe dair beklentileri ifade etmek için kullanılır. Anlatılmak istenen duruma göre geçmiş, şimdiki ve gelecekteki kılış yapıları tercih edilerek dilin inceliklerine uygun şekilde iletişim sağlanabilir.